Dzwony okrętowe

Zanim dzwony pojawiły się pokładach żaglowców od dawna wykorzystywane były na lądzie. Pierwsze wzmianki o dzwonach wykonanych z kilku warstw blachy pochodzą już ze starożytności, dzwony te nie miały serca, uderzano w nie od zewnątrz. Pierwsze wzmianki o dzwonach z sercem pochodzą z ok. VI w. naszej ery, mniej więcej w tym okresie dzwony zaczęto wykorzystywać w trakcie obrzędów chrześcijańskich.

Pierwsze wzmianki o dzwonach okrętowych na pokładach północnoeuropejskich żaglowców pochodzą z XIII w. Wieszano je na pokładzie rufowym, nazywano dzwonem okrętowym lub dzwonem zegarowym.

Mosiężny dzwon okrętowy, mosiężny dzwon żeglarski, dzwon pokładowy

Istotnym okresem rozpowszechnienia dzwonów na żaglowcach był przełom XV i XVI w – nastąpił wtedy olbrzymi postęp nawigacji, żeglowano na coraz dalsze odległości, a dzwon był swego rodzaju zegarem – wraz z odmierzaniem czasu przy pomocy klepsydr stosowano uderzenia w dzwon okrętowy. Członkowie załogi dzięki uderzeniom w dzwon wiedzieli kiedy jest zmiana wachty oraz orientowali się w upływającym czasie.

Dźwięk dzwonów używany był również jako sygnał alarmowy: wzywał na pokład załogę, ostrzegał o zbliżaniu się innej jednostki, dzwony miały wielki Mosiężny dzwon okrętowy, mosiężny dzwon żeglarski, dzwon pokładowywpływ na bezpieczeństwo żeglugi we mgle i w nocy, sygnalizując zbliżającym się jednostkom obecność innego statku.

Żeglarze wierzyli również, że dźwięk dzwonu odstrasza morskie potwory.

Przez wielki ujednolicił się sposób wybijania poprzez dzwon okrętowy tzw. „szklanek” – półgodzin i godzin – nazwa pochodzi od szklanego pojemnika zegara piaskowego), czyli dwóch następujących po sobie szybkich uderzeń w dzwon, prawie zlewających się ze sobą. Jedno uderzenie to pół „szklanki”

W czasach dzisiejszych mosiężny dzwon to nie tylko piękna marynistyczna dekoracja czy doskonały i ponadczasowy prezent dla Żeglarzy i Ludzi – dzwony pokładowe wiesza się na okrętach wojennych w pobliżu trapu zejściowego, na żaglowcach – przeważnie na rufie, niedaleko stanowiska sternika – dzwon okrętowy pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych żeglarskich symboli – wszak z tonącego okrętu jako ostatnie zdejmuje się dzwon okrętowy i banderę…

Facebooktwitterpinterestlinkedinyoutubetumblrinstagramflickrfoursquare