Mosiężne lampy okrętowe i stylowe lampy nawigacyjne wywodzą się od pochodni zapalanych na żaglowcach już w starożytności. Oczywistym zastosowaniem tak przed wiekami jak i dziś było oznaczenie położenia okrętu i ustrzeżenie przed zderzeniem.
Latarnie żeglarskie początkowo umieszczano na szczycie rufy – w zależności od wielkości okrętu jedną, dwie lub trzy. W XVIII w. latarnie sygnalizacyjne zaczęto umieszczać na grotmaszcie albo najszerszych rejach.
Obecnie żaglowce mają obowiązek zgodnie z obowiązującymi przepisami morskimi umieszczenia lamp pozycyjnych na burtach i rufie. Światła lamp okrętowych mają określony kolor:
– czerwone jest lewe światło burtowe
– zielone jest prawe światło burtowe
– białe jest światło rufowe
Lampy okrętowe posiadają osłony zbudowane w taki sposób aby światło 
oświetlało w sposób ciągły odpowiedni łuk widnokręgu. Światło rufowe oświetla 135 stopni na wprost, światła burtowe 112,5 stopni każdej z burt. Lampy rufowe i burtowe to tzw. światła pozycyjne, poza nim każdy żaglowiec zobowiązany jest posiadać światła na masztach.
Ze względów bezpieczeństwa dbanie o to czy światła wszystkich lamp się palą jest jednym z podstawowych obowiązków marynarzy na nocnej wachcie. Same zaś lampy okrętowe jako symbol żeglugi i żeglarstwa są jednymi z najbardziej poszukiwanych przedmiotów nautycznych przez wszystkich marynistów na świecie, pomimo, że współczesne lampy okrętowe nie są już tak wymyślnie zdobione i piękne jak te ze średniowiecznych żaglowców.
